کد مطلب:89706 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:492
یكی از فضائل علی بن ابی طالب علیه السلام كه مخالف و موافق، دوست و دشمن به آن اعتراف دارند همانا مراتب علم و فضیلت و معارف الهیه آن جناب است كه سرچشمه همه علوم و معارف اسلامی می باشد. این بحث بسیار وسیع و دامنه دار است و ما اگر بخواهیم در این موضوع تحقیق كنیم خود كتاب بسیار مفصلی می شود، اخبار و احادیث وارده در این باب در كتب حدیث و سیره مشروحا آمده است. یكی از روایات مشهور در این باب حدیث معروف «انا مدینه العلم و علی بابها» می باشد كه محدثان و محققان مسلمان آن رادر كتب خود آورده اند و شعرای بزرگ در اشعار عربی و فارسی آن را بنظم آورده اند. سعید بن مسیب گفت: كسی جز علی نفرمود: از من بپرسید، عبدالملك بن سلیمان گوید: به عطا گفتم: آیا در میان اصحاب محمد صلی الله علیه و آله داناتر از علی علیه السلام هست؟ گفت: نه به خداوند سوگند، من داناتر از علی در میان اصحاب ندیدم [صفحه 4] ابن عباس می گفت: نه دهم علم نزد علی است و در قسمت دهم نیز با مردم شریك است.[1]. ابن صباغ مالكی گوید: علی علیه السلام مركز سئوالات مردم و مرجع احكام اسلامی بود، و از همگان بهتر به حرام و حلال آشنائی داشت. علی به مسائل مشكل پاسخ می داد، و موقعیت علمی او بر همه مردم روشن بود و اصحاب حضرت رسول از وجود او استفاده می كردند.[2]. ابوسعید خدری گوید: علی بن ابی طالب در نزد رسول خدا مقام و موقعیتی داشت كه هیچ فردی به آن مقام نرسید، ابوالطفیل گوید: علی علیه السلام می گفت: از كتاب خداوند از من سئوال كنید و من بیش از همه با قرآن آشنائی دارم. علی فرمود: رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم مرا بطرف یمن بعنوان قاضی فرستادند، گفتم: یا رسول الله! من جوان هستم و تو مرا نزد گروهی سالخورده می فرستی و من چگونه در امور داوری كنم؟. رسول اكرم صلی الله علیه و آله دست خود را بر سینه من نهاد و فرمود: خداوند بزودی دلت را ثابت و روشن می گرداند، و بعد فرمود: هر گاه دو نفر متخاصم نزد تو آمد تا سخن دوم را نشنیده ای درباره اول حكم نكن، و بعد فرمود: از این به بعد در هیچ مسئله گرفتار مشكل نشدم.[3]. [صفحه 5] خویشاوندی، قناعت، علم به كتاب و سنت و جهاد در راه خدا، ورع، زهد و فقه.[4]. حافظ سلیمان قندزی گوید: علی بن ابی طالب فرمود: اگر بخواهم توانائی دارم هفتاد شتر از تفسیر سوره فاتحه الكتاب را بار كنم، در یكی از خطبه ها فرمود از من بپرسید قبل از اینكه مرا از دست بدهید، من براه آسمانها از زمین آشناترم. ابن عباس گوید: در یك شب ماهتاب علی علیه السلام دست مرا گرفت و بطرف بقیع برد. و گفت: ای عبدالله بخوان من بسم الله الرحمن الرحیم را قراءت كردم. وی از اسرار بسم الله سخن گفت تا هنگامیكه صبح شد و هوا روشن گردید، و نیز فرمود: ازمن اسرار كائنات را بپرسید، كه من وارث علوم پیامبران می باشم. ابن عباس گفت: علم رسول خدا صلی الله علیه و آله از طرف خدا افاضه می شود و علم علی از رسول خدا گرفته شده، و علم من از علی است، اما علم من و همه صحابه ی در برابر علم علی علیه السلام مانند قطره در برابر دریا است. اصبغ بن نباته گوید: از علی علیه السلام شنیدم می فرمود رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم هزار باب از علوم را به من آموخت و از هر باب بابی دیگر گشوده شد، و من همه علوم را فرا گرفتم و حوادث گذشته و آینده را می دانم. در حدیث مشهور دیگری آمده كه علی علیه السلام فرمود: اگربرای من كرسی و تكیه گاهی بود و من در آن قرار می گرفتم، بین اهل تو ورات به تو تورات و اهل انجیل به انجیل قضاوت می كردم و اختلافات [صفحه 6] آنها را فیصله می دادم.[5]. حافظ ابن عساكران از ابوالطفیل روایت می كند كه علی علیه السلام در یكی از خطبه هایش فرمود به همین زودی من از میان شما خواهم رفت، اینك هر چه می خواهید از من بپرسید، و از هر آیه ای كه بپرسید پاسخ می دهم زیرا می دانم كه آیه در كجا و چه وقت نازل شده است. در روایت دیگری آمده كه فرمود: ای مردم هر چه می خواهید از من سئوال كنید، زیرا من از میان شما خواهم رفت و كسی نیست پاسخ شما را بدهد و یا داناتر از من به كتاب خداوند باشد و احكام خداوند را بداند، و اكنون بپرسید تا برای شما روشن نمایم.[6].
بسم الله الرحمن الرحیم
صفحه 4، 5، 6.